Ngai thờ – Ỷ thờ và những ý nghĩa trong phong tục thờ cúng của người Việt 

Trên bàn thờ Việt, ngai thờ giữ một vai trò hết sức ý nghĩa và quan trọng. Dù là gian thờ mang hơi hướng cổ kính hay hiện đại đều không thể thiếu ngai thờ. Chính vì vậy mà ngai thờ ngày càng được mọi người quan tâm nhiều hơn. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ ngai thờ là gì? Ý nghĩa và bật mí một số lưu ý trong quá trình sử dụng ngai thờ.

Ngai thờ là gì 

Ngai thờ hay có tên gọi khác là ỷ thờ là một vật phẩm thiêng liêng được bày trí trên bàn thờ, có hình dáng giống một chiếc ghế nhỏ. Người xưa quan niệm, ngai thờ nên được đặt ở vị trí cao nhất trên bàn thờ. Đây chính là nơi ông bà tổ tiên ngự trị nhằm quan sát, đồng hành cũng như phù hộ cho con cháu luôn mạnh khỏe, gặp nhiều điều may mắn.

Ngai thờ được ra đời dựa trên quan niệm người trần sao thì người âm vậy. Ông bà tổ tiên cũng cần có một vị trí để ngự, từ đó đồng quan sát thế hệ con cháu của mình. Chính vì vậy mà bất cứ gia đình nào cũng phải có một gian thờ, trên bàn thờ nên có ngai thờ. Sử dụng ngai thờ giúp con cháu chứng giám cho tấm lòng hiếu thảo của mình. Ngoài ra, ngai thờ còn được dùng nhiều tại các ngôi chùa, miếu, đền và bàn thờ họ. 

Ý nghĩa của ngai thờ 

Gia đình Việt sử dụng ngai thờ như là một trong những nét đẹp văn hóa Việt về phong tục thờ cúng. Bên cạnh đó, còn giúp con cháu Việt Nam sống và làm theo châm ngôn “uống nước nhớ nguồn – ăn quả nhớ kẻ trồng cây”. Luôn bày tỏ sự tôn trọng với những người đã khuất, đặc biệt là những người có công lao trong công cuộc xây dựng đất nước. Vì vậy, không có một gia đình nào không có gian thờ riêng.

Thế hệ con cháu lập ra gian thờ để mời, đón ông bà gia tiên về ngự tại gia. Cho thấy tấm lòng thành kính, hiếu thảo của mình. Gia chủ luôn luôn coi trọng những lễ vật dâng lên bàn thờ vì họ biết đấy chính là lòng thành của mình. Đặc biệt hơn, sử dụng ngai thờ trên bàn thờ là minh chứng cho sự hiếu thảo và lòng thành kính của con cháu.

Lựa chọn ngai thờ theo những tiêu chí nào?

Để chọn mua được ngai thờ đẹp, chất lượng và phù hợp với gian thờ chúng ta cần tuân thủ một số tiêu chí sau. Dựa vào các tiêu chí ấy, bạn sẽ dễ dàng đánh giá và lựa chọn được ngai thờ phù hợp nhất! 

Chọn theo chất liệu 

Hiện nay, có hai chất liệu chính dùng để chế tác ngai thờ là đồng và gỗ. Tuy nhiên, đa số mọi người ưa chuộng sử dụng gỗ bởi chúng mang lại nhiều ưu điểm mà ngai thờ bằng đồng không đảm bảo tốt. Tuy ngai thờ bằng đồng có tuổi thọ lâu đời nhưng gỗ lại mang đến nhiều ưu điểm hơn như: 

• Gỗ dễ chế tác và điêu khắc, dễ điêu khắc những hình cầu kỳ kể cả những chi tiết nhỏ giúp làm tăng giá trị thẩm mỹ.
• Gỗ là nguyên liệu gần gũi, mang nhiều ý nghĩa tâm linh 
• Ngai thờ bằng gỗ nhẹ, thuận tiện cho quá trình vận chuyển và di dời để lau chùi 
• Ngai thờ gỗ phù hợp với đa số nội thất trong nhà, đặc biệt là phù hợp với những vật phẩm trên bàn thờ như: bình hoa sen gỗ, cuốn thư câu đối,…

Vì vậy, ngay thờ bằng gỗ vẫn là ưu tiên số 1 của người dân Việt Nam. Một số loại gỗ dùng để chế tác ngai thờ như: gỗ hương, gỗ mít, gỗ dổi, gỗ gụ,.. Đều là những loại gỗ thân thuộc nhưng mang đầy tính ưu việt.

Chọn theo mẫu mã

Nên lựa chọn những mẫu ngai thờ được thiết kế sẵn mang hơi hướng truyền thống nhằm lưu truyền những vẻ đẹp cổ. Tuy mẫu mã truyền thống nhưng vẫn mang đậm giá trị thẩm mỹ. Những hình chạm khắc chủ yếu như: hình rồng ngậm ngọc minh châu, hình rồng phượng,… Rất phù hợp cho những gian thờ của nhà ba gian, gian thờ họ,…

Đối với những ngôi nhà có kiến trúc đơn giản, nên chọn ngai thờ cũng có thiết kế đơn giản. Không quá cầu kỳ nhưng vẫn tạo nên sự thanh tao, sang trọng. Như vậy sẽ giúp bố cục của bàn thờ cũng như ngôi nhà không bị rối mắt. 

Chọn theo kích thước

Tùy thuộc vào kích thước của bàn thờ, gian thờ để chọn ngai thờ có kích thước phù hợp. Tránh tình trạng ngai thờ có kích thước “quá cỡ” so với bàn thờ. Một số kích thước chủ yếu của ngai thờ trên thị trường như sau:

Vị trí đặt ngai thờ trên bàn thờ gia tiên hợp phong thủy

Để bày trí ngai thờ ở vị trí đẹp và hợp phong thủy nhất, chúng ta nên đặt ngai thờ trên bàn thờ. Đặt chính giữa và lùi sâu vào bên trong điểm tựa, bên trong lòng ngai thờ phải bố trí đặt bài vị. Bài vị chính là vật chứng chứng minh cho sự hiện diện của những người đã khuất. 

Việc đặt ngai thờ ở vị trí cao nhất, chính giữa bàn thờ mang ý nghĩa thờ kính, tôn trọng bề trên. Đấy cũng là vị trí tốt và hợp phong thủy nhất để ông bà tổ tiên theo dõi, phù hộ cho con cháu trong cuộc sống hằng ngày. 

Những lưu ý khi đặt ngai thờ

Sự hiện diện của ngai thờ trên bàn thờ giống như sự có mặt của người đã khuất, chính vì vậy gia chủ cần phải bố trí ngai thờ theo hướng hợp phong thủy. Một phần cũng để tránh những đại họa không đáng có. Để thực hiện điều đó, cần chú ý một số điều sau khi đặt ngai thờ trên bàn thờ.

• Không đặt ngai thờ hướng quay vào trong tường
• Không được đặt ngai thờ ngang hàng với bát hương, nên đặt lùi về phía sau 
• Nếu gia chủ có thờ tượng phật nên nhớ không được đặt ngai thờ ngang hàng với tượng phật
• Thường xuyên vệ sinh, giữ cho ngai thờ được sạch sẽ.

Ngai thờ – Ỷ thờ được sử dụng phổ biến trong văn hóa thờ cúng của người Việt, vì vậy những thông tin trên đây là rất cần thiết. Đặc biệt, thực hiện đúng những lưu ý khi bố trí ngai thờ sẽ giúp gia chủ không gặp phải những đại học bất ngờ. Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về ngai thờ và những thông tin liên quan.