Hoành phi câu đối là đồ thờ cúng giúp không gian thờ thêm linh thiêng cổ kính. Mỗi bộ hoành phi câu đối đều được thiết kế riêng, mang ý nghĩa khác nhau. Vậy hoành phi câu đối là gì? Ý nghĩa hoành phi câu đối ra sao trong từng bộ hoành phi? Hãy cùng Đồ Thờ Tốt tìm hiểu chi tiết hơn ở phần dưới đây nhé!
1. Hoành phi câu đối là gì?
Hoành phi (Chữ Hán: 橫扉), hoành tức là ngang, Phi tức phô bày. Hoành phi có nghĩa là bức họa thư (tranh chữ) nằm ngang. Trên bức hoành phi thường được khắc 3 – 4 chữ đại tự, thếp vàng hoặc sơn vàng/đỏ, treo cao và hơi nghiêng về phía trước để mọi người dễ quan sát. Hoành Phi thường nằm ở vị trí chính giữa. Tùy từng không gian thờ tự, hoành phi có thể treo 2 hoặc 3 bức. Ví dụ: tại phòng thờ trong gia đình thường treo 1 bức nhưng nhà thờ họ hoặc đền chùa thì có thể treo tới 2 hoặc 3 bức hoành phi.
Câu đối (Chữ Hán: 對) là một dạng văn viền ngẫu, gồm hai vế câu văn đối nhau nhằm biểu thị một quan điểm, tư tưởng, tình cảm, ý chí trước một sự việc hiện, hiện tượng nào đó. Câu đối thường có 2 bản đối lập nhau, chữ trên câu đối cũng được thếp vàng hoặc sơn đỏ, vàng nổi bật trên nền gỗ, đồng điệu với hoành phi. Câu đối thường được treo vào cột trụ hoặc tường, đối xứng ở giữa treo hoành phi.
Hoành phi câu đối thường được treo rộng rãi trong các công trình dân gian như: đình, đền, chùa, nhà thờ họ, gia đình,…
2. Ý nghĩa hoành phi câu đối
Hoành phi câu đối là sự cân xứng giữa các chữ đại tự trên hoành phi và câu đối hai bên thành một thể thống nhất, liền mạch về ngữ nghĩa. Tùy thuộc vào chữ đại tự và câu đối mà thể hiện các lớp ý nghĩa khác nhau. Nhưng nhìn chung, các hoành phi câu đối mang ý nghĩa về sự ca tụng công ơn của tổ tiên, sự kính trọng của cong cháu với gia tiên, thần linh.
Những bộ hoành phi câu đối được treo tại tư gia, từ đường, đình chùa,… còn mang ý nghĩa giáo dục to lớn. Những chỉ dạy, răn đe con cháu về đạo lý làm người, giá trị đạo đức, lẽ sống, đạo hiếu, lòng từ bi góp phần tạo nên các giá trị văn hóa Á Đông giàu tính nhân văn.
2.1 Một số mẫu chữ trên Hoành phi câu đối cổ
Chữ Hán – Nghĩa hán việt – Dịch nghĩa
万古英灵 : Vạn cổ anh linh – Muôn thủa linh thiêng
追念前恩 – Truy niệm tiền ân – Tưởng nhớ ơn xưa
留福留摁 – Lưu phúc lưu ân – Giữ mãi ơn phúc
海德山功 – Hải Đức Sơn Công – Công Đức như biển như núi
德旒光 – Đức Lưu quang – Đức độ toả sáng
福来成 – Phúc lai thành – Phúc sẽ tạo nên
福满堂 – Phúc mãn đường – Phúc đầy nhà
饮河思源 – Ẩm hà tư nguyên – Uống nước nhớ nguồn
克昌厥後 – Khắc xương quyết hậu – May mắn cho đời sau
百忍泰和 – Bách nhẫn thái hoà – Trăm điều nhịn, giữ hoà khí
五福临门 – Ngũ Phúc lâm môn – Năm Phúc vào cửa
忠厚家声 – Trung hậu gia thanh – Nếp nhà trung hậu
永绵世择 – Vĩnh miên thế trạch – Ân trạch kéo dài
元遠長留 – Nguyên viễn trường lưu – Nguồn xa dòng dài
萬古長春 – Vạn cổ trường xuân – Muôn thủa còn tươi
福禄寿成 – Phúc Lộc Thọ thành
兰桂腾芳 – Lan quế đằng phương – Cháu con đông đúc
後後無終 – Hậu hậu vô chung – Nối dài không dứt
家门康泰 – Gia môn khang thái – Cửa nhà yên vui
僧财进禄 – Tăng tài tiến lộc – Hưởng nhiều tài lộc
有開必先 – Hữu khai tất tiên – Hiển danh nhờ tổ
光前裕後 – Quang tiền dụ hậu – Rạng đời trước, sáng cho sau
好光明 – Hảo quang minh – Tốt đẹp sáng tươi
百世不偏 – Bách thế bất thiên – Không bao giờ thiên lệch
孝德忠仁 – Hiếu Đức Trung Nhân
高密肇基 – Cao Mật triệu cơ – Nơi phát tích là Cao Mật
家和萬事興 – Gia hòa vạn sự hưng
蛟龍得水 – Giao long đắc Thủy – Như Rồng gặp nước
2.2 Một số câu đối hay ý nghĩa
1/Tổ công tông đức thiên niên thịnh
Tử hiếu tôn hiền vạn đại vinh
2/ Phúc sinh phú quý gia đình thịnh
Lộc tiến vinh hoa tử tôn hưng
3/ Đức thừa tiên tổ thiên niên thịnh
Phúc ấm nhi tôn bách thế vinh
4/ Tiên tổ thiên niên phù hậu duệ
Tử tôn hậu thế vọng tiền nhân…
3. Cách treo hoành phi câu đối theo đúng phong thủy
3.1 Một số lưu ý quan trọng trước khi treo hoành phi câu đối
Chọn hoành phi, câu đối có kích cỡ tương xứng với bàn thờ gia tiên. Vừa đảm bảo tính đồng bộ về màu sắc, ý nghĩa, vừa cân xứng, vừa phải với không gian thờ. Tránh treo bộ hoành phi câu đối quá to hoặc quá bé mất cân đối. Ví dụ: với những bàn thờ có kích thước 1m35 thì chỉ nên treo bộ hoành phi 1m35 hoặc nhỏ hơn; bàn thờ 1m75 thì có thể treo bộ hoành phi câu đối 1m75 hoặc 1m55.
Hoành phi luôn được treo cao hơn câu đối, gia chủ cần xác định trước góc treo để căn chỉnh trước khi treo chính thức.
3.2 Cách treo hoành phi câu đối
3.2 Cách treo hoành phi câu đốiCách treo hoành phi cấu đối cổ không khó, nhưng cần thực hiện đúng để tăng thêm tính thẩm mỹ, đúng giá trị tại tư gia, từ đường hay các công trình kiến trúc tâm linh cộng đồng. Cụ thể
- Hoành phi được treo chính giữa so với ban thờ; trên cùng hướng ra ngoài, cố định và ít di chuyển. Góc nghiêng của hoành phi khoanrng 25-30 độ để có thể nhìn rõ chữ từ phía dưới nhìn lên.
- Câu đối được treo cân xứng ở 2 bên bàn thờ gia tiên; hơi thấp xuống so với hoành phi.
- Ngoài ra, có thể treo Hoành phi ở phía trong, phía ngoài so với bàn thờ, sao cho vẫn giữ đúng bố cục và đảm bảo vị trí treo đẹp mắt.
- Đối với từ đường, nhà thờ họ, hoành phi câu đối được treo 2 lớp: một câu đối lớn phía ngoài và một đôi câu đối nhỏ ở phía trong bàn thờ. Lớp nhỏ này được treo ở vị trí chính giữa và cân đối so với đôi câu đối phía ngoài.
Trên đây là những thông tin chi tiết về ý nghĩa hoành phi câu đối và các mẫu hoành phi câu đối cổ thường dùng. Hy vọng bài viết này cung cấp đủ những thông tin mà bạn cần trước khi lựa chọn hoành phi câu đối phù hợp với không gian thờ cúng trong nhà.
>> Tham khảo thêm các mẫu hoành phi câu đối tại Đồ Thờ Tốt ở đây!